Ciekawostki o kawie – 15 oryginalnych faktów, które mogą zaskoczyć i zainspirować do spojrzenia na kawę z nowej perspektywy. Historia kawy, jej rodzaje i oryginalne smaki. Pierwsza kawiarnia i wynalezienie ekspresu do kawy. Kiedy kawa była walutą i inne anegdoty, które zadziwią!
1. Legenda o tańczących kozach
Historia kawy zaczyna się od etiopskiego pasterza Kaldiego, około IX wieku. Zauważył o, że jego kozy stawały się bardziej energiczne po zjedzeniu czerwonych owoców kawowca. Zaintrygowany, zaniósł je do lokalnego mnicha, który postanowił je ugotować, tworząc pierwszy napar. Mnisi odkryli, że napój pomaga im dłużej czuwać podczas nocnych modlitw. Legenda mówi, że od tego momentu kawa rozprzestrzeniła się po Półwyspie Arabskim. Z czasem stała się symbolem pobudzenia i towarzyskich spotkań. Dziś Etiopia jest jednym z największych producentów tego napoju.
2. Kawa kiedyś była zakazana
W XVI wieku kawa budziła kontrowersje i była zakazywana. W Mekce uznano ją za napój heretycki, bo pobudzała do dyskusji zamiast do modlitwy. W Turcji Ottomańskiej sułtan Murat IV karał pijących kawę śmiercią, bo obawiał się spisków organizowanych w kawiarniach. W Europie król Karol II zamknął wszystkie kawiarnie w Anglii, widząc w nich siedlisko buntu. Mimo zakazów, kawa zdobywała popularność, stając się nielegalnym rarytasem. Przemytnicy ryzykowali życie, aby dostarczać ziarna smakoszom.
3. Kawa z… odchodów
Kopi Luwak to najdroższa kawa na świecie, kosztująca nawet 1000 dolarów za kilogram. Pochodzi z Indonezji, gdzie cywety (rodzaj ssaka) zjadają owoce kawowca, a zjedzone ziarna po wydaleniu, są wybierane ręcznie z ich odchodów. Proces trawienia przez zwierzę nadaje kawie unikalny, łagodny smak z nutą karmelu. Początkowo była to ciekawostka dla miejscowych, ale dziś jest to luksusowy produkt. Krytycy twierdzą, że jej cena to bardziej marketing i ekstrawagancja niż jakość i smak.
4. Kawa w basenie olimpijskim
W Los Angeles podczas Igrzysk Olimpijskich w 1932 roku, zabrakło wody. Brazylijscy plantatorzy, którzy przywieźli 50 tysięcy worków kawy na sprzedaż, wpadli na pomysł. Zamiast wyrzucać niesprzedane ziarna, wrzucili je do basenów olimpijskich. Kawa miała filtrować wodę i nadać jej specyficzny smak i aromat, pobudzający sportowców. Eksperyment się udał, a pływacy chwalili orzeźwiający efekt. Podobno od tego czasu Brazylia zyskała sławę kawowego giganta.
5. Pierwszy ekspres do kawy
W 1884 roku Angelo Moriondo z Turynu (Włochy) opatentował pierwszy parowy ekspres do kawy. Maszyna miała przyspieszyć przygotowanie napoju w jego kawiarni, dla tłumów oczekujących klientów. Moriondo nigdy nie produkował kawy masowo, traktując swój wynalazek jak ciekawostkę. Później Luigi Bezzera udoskonalił wynalazek, tworząc podwaliny pod współczesne espresso. Dodamy, że oryginalny patent Moriondo można oglądać w muzeum w Turynie.
6. Wenecja. Najstarsza kawiarnia świata
Kawiarnia Café Florian w Wenecji działa od 1720 roku i jest najstarszą na świecie. Założył ją Floriano Francesconi na Placu Świętego Marka, w sercu miasta. Początkowo serwowano tam kawę tylko mężczyznom, ale z czasem wpuszczono do środka także kobiety. Ta kawiarnia była miejscem spotkań artystów, pisarzy i polityków, jak Casanova czy Byron. W czasach wojen napoleońskich kawiarnia stała się punktem konspiracyjnym. Do dziś wnętrze zachowuje XVIII-wieczny wystrój z lustrami i freskami. Dziś filiżanka kawy kosztuje tu fortunę, ale chętnych nie brakuje.
7. Kawa w kosmosie
Astronauci na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) piją kawę od 2015 roku, dzięki specjalnemu ekspresowi. Maszyna ISSpresso, stworzona przez włoską firmę Lavazza, działa w nieważkości. Kawa jest podawana w torebkach z rurką, bo w kosmosie płyn unosi się w kulach. Pierwszą filiżankę wypiła Samantha Cristoforetti, nazywając napój „kosmicznym luksusem”. Przed wylotem w kosmos, urządzenie musiało przejść rygorystyczne testy, aby nie zagrozić sprzętowi stacji.
8. Beethoven i 60 ziaren kawy
Ludwig van Beethoven miał obsesję na punkcie idealnej kawy. Każdego ranka odliczał dokładnie 60 ziaren na jedną filiżankę. Uważał, że to magiczna liczba dla perfekcyjnego smaku i konsystencji. 60 zmielonych ziaren zalewał wrzątkiem, w specjalnym dzbanku. Proces trwał długo, ale był dla niego rytuałem twórczym. Muzyk wierzył, że kawa pobudza jego geniusz podczas komponowania muzyki. Biografowie twierdzą, że Beethoven pił kawę nawet podczas spacerów.
9. Kawa jako waluta
W XVIII wieku na Karaibach kawa była tak cenna, że używano jej jako środka płatniczego. Plantatorzy wymieniali ziarna na towary (m.in. narzędzia i tkaniny). W koloniach brytyjskich i francuskich worki kawy miały ustaloną, wysoką wartość rynkową. Piraci polowali na statki z kawą, bo były warte więcej te które przewoziły złoto. Podobno w niektórych regionach Afryki do dziś płaci się ziarnami kawy.
10. Brazylia, światowy gigant kawy
Brazylia produkuje 40% światowej kawy, więcej niż jakikolwiek inny kraj. Rocznie dostarcza około 3 milionów ton ziaren, głównie arabiki. Plantacje zajmują obszar wielkości Belgii. Kawowy boom zaczął się w XIX wieku, gdy Brazylia stała się globalnym liderem. Tutejsze zbiory są tak duże, że wpływają na światowe ceny kawy. Dodamy, że Brazylijczycy piją dużo własnej kawy, głównie w formie „cafezinho”. To słodka, mocna kawa podawana w małych filiżankach.
11. Kawa z solą i masłem
W Etiopii i Tybecie pije się kawę z nietypowymi dodatkami, jak sól i masło. W Etiopii dodaje się do kawy sól, by zrównoważyć gorycz i wydobyć głębszy smak. W Tybecie popularna jest kawa z masłem jaka, która daje energię w górskim klimacie. Napój jest tłusty, słony i zupełnie inny od kawy którą znamy. Dla miejscowych taka kawa to codzienność, ale dla przyjezdnych kulinarny szok.
12. Ciekawostki o kawie: Pierwsza kawiarnia w Ameryce
Pierwsza kawiarnia w USA otwarta została w Bostonie, w 1676 roku. Nadano jej nazwę „London Coffee House”, wzorując na brytyjskich lokalach. Serwowano tam kawę, herbatę i… plotki o polityce kolonialnej. Przed rewolucją amerykańską stała się miejscem spotkań buntowników i Brytyjczycy próbowali ją zamknąć, widząc w niej zagrożenie. Budynek spłonął w 1770 roku, ale wkrótce został odbudowany.
13. Arabika kontra robusta
Dwa główne rodzaje kawy to arabika i robusta, a różnice są ogromne. Arabika, 70% światowej produkcji, ma łagodny, owocowy smak i rośnie na dużych wysokościach. Robusta jest tańsza, bardziej gorzka i zawiera dwa razy więcej kofeiny. Uprawia się ją w niższych rejonach, głównie w Afryce i Azji. Włosi wolą arabikę do espresso, a robustę do szybkich mieszanek. Robusta jest też bardziej odporna na choroby i klimat.
14. Kawa w balecie carskim
W Rosji carskiej kawa zainspirowała balet „Dziadek do orzechów” Czajkowskiego. W akcie drugim pojawia się taniec „Kawy” symbolizujący Arabię. Premiera baletu w 1892 roku w Petersburgu zachwyciła widzów egzotyką. Kawa była wtedy luksusem na dworze, sprowadzanym z Bliskiego Wschodu. Arystokraci pili ją na pokaz, często z cukrem w kryształkach.
15. Oryginalna japońska kawiarnia
W Japonii istnieje kawiarnia, gdzie kawę serwują roboty, sterowane przez sparaliżowanych ludzi. Projekt OriHime-D pozwala pracować osobom z niepełnosprawnościami. Roboty podają filiżanki, a klienci widzą uśmiech operatora na ekranie. Kawiarnia otwarta w 2018 roku w Tokio, zdobyła światową sławę.
Ciekawostki o kawie: (c) Karykatury.com / GR
Zobacz też:
>
>
