Ciekawostki dentystyczne – zaskakujące, niebanalne i czasem też wesołe fakty związane ze stomatologią, dentystami, leczeniem zębów. Miłej lektury!
1. Z historii zębów i stomatologii
Zęby to jedne z najstarszych skamieniałości na Ziemi. U prehistorycznych zwierząt ewoluowały z łusek rybich. Najstarsze znalezione zęby mają ponad 400 milionów lat. Dinozaury wymieniały zęby jak rekiny – nawet 50 razy w życiu. Pierwsze „dentystyczne” narzędzia znaleziono w jaskiniach i mają 14 tysięcy lat. Były to krzemienne ostrza do usuwania zębów.
2. Najdroższy ząb świata
Najdrożej sprzedany ząb, należał do Isaaca Newtona. W 1816 roku zapłacono za niego 730 funtów. Dziś to równowartość około 35 tysięcy dolarów. Kupiec na pamiątkę osadził ten ząb w pierścieniu. Newton stracił tego zęba, gdy był w podeszłym wieku.
3. Pasta do zębów z… moczu
Starożytni Rzymianie myli zęby moczem. Uważali, że amoniak wybiela szkliwo, a mocz zbierali z publicznych latryn. Co ciekawe, Portugalczycy eksportowali mocz do Rzymu jako chodliwy towar. Smród w transporcie był nie do zniesienia.
4. Ząb w oku
W 1960 roku w Indiach pacjentce „przeszczepiono” ząb do oka. To nie żart – użyto zęba do leczenia ślepoty, a pacjentka odzyskała wzrok. Technika nazywa się osteo-odonto-keratoproteza. Ząb służy jako podpora dla sztucznej rogówki.
5. Plomby z ołowiu
W starożytnym Rzymie zęby plombowano ołowiem. Brzmi toksycznie? Bo było! Ołów stosowano, gdyż łatwo go formować. Rzymianie nie zdawali sobie sprawy, że ołów jest trucizną. Archeolodzy co jakiś czas znajdują takie „plomby” w czaszkach. Współczesne plomby, to amalgamaty lub żywice.
6. Zęby George’a Washingtona
George Washington nie miał drewnianych zębów – to mit, ale podobno stracił wszystkie zęby i chciał coś z tym zrobić. Jego protezy były z kości słoniowej i z ludzkich zębów. Podobno osobiście kupował te zęby od niewolników, za niewielkie sumy. Część jego zębów pochodziła też od zwierząt, m.in. od krów. Jednak protezy były niewygodne i po założeniu, deformowały mu twarz.
7. Dentysta – wynalazca gazu
Gaz rozweselający (podtlenek azotu) odkrył dentysta Horace Wells. W 1844 roku testował go na sobie, podczas ekstrakcji zęba. Eksperyment się udał – ból zniknął, a Wells się śmiał. Ostatecznie Wells zmarł tragicznie, ale jego odkrycie żyje – rozweselający, wszyscy znamy.
8. Pierwsze wiertło dentystyczne
Pierwsze wiertło dentystyczne wynalazł George Green w 1868 roku. Było napędzane pedałem, jak maszyna do szycia. Pacjenci drżeli na jego widok – i słusznie. Wiertło było wolne, głośne i bolesne. Brak znieczulenia potęgował horror wizyt u ówczesnych dentystów.
9. Chcę złote zęby!
W XIX wieku złote zęby były symbolem wysokiego statusu. Bogaci celowo usuwali swoje zęby, żeby wstawiono im zęby ze złota. Dentysta musiał być równocześnie jubilerem.
10. Szczoteczka z dzika
W dawnych Chinach pierwsze szczoteczki zrobiono z włosia dzika. Szczoteczki w XV wieku były luksusem dla elit, a włosie było sztywne i raniło dziąsła. Alternatywą były… patyczki do żucia. Nylonowe włosie pojawiło się w 1938 roku.
11. Wybuchające zęby
W XIX wieku zdarzały się „wybuchy” zębów. Przyczyną były infekcje i brak leczenia. Dlaczego tak się działo? Ciśnienie gazów w zepsutym zębie rosło, wreszcie ząb musiał wybuchnąć.
Świadkowie opisywali to jak strzał z pistoletu. Dentysta z Ohio udokumentował taki przypadek w 1870 roku.
12. Dentysta na wojnie
Podczas wojen dentyści wyciągali kule z ran. W bitwie pod Waterloo (1815) robili to masowo, a przy okazji zęby poległych zbierali aby robić z nich protezy. Nazywano je „zębami Waterloo”.
13. Cukier nie zawsze winny
Cukier sam w sobie nie niszczy zębów. Winne są bakterie, które go fermentują. Produkują kwasy, które rozpuszczają szkliwo. Starożytni jedli mało cukru, a zęby i tak im się psuły, z powodu braku higieny.
14. Zęby rekina
Rekiny mają nieskończoną liczbę zębów – nawet 30 tysięcy w swym życiu. Wyrastają w kilku rzędach, gubią i w ich miejsce wyrastają nowe. I nie muszą korzystać z usług dentystów!
15. Dentysta hipnotyzer
W XIX wieku dentyści używali hipnozy zamiast znieczulenia. Pacjentów wprowadzano w trans przed ekstrakcją zęba. Technika działała, jeśli pacjent wierzył w zdolności hipnotyzera.
16. Uśmiech warty miliony
Najdroższy uśmiech w Hollywood, to aktorka Julia Roberts. Jej zęby ubezpieczono na 30 milionów dolarów.
Ciekawostki dentystyczne: (c) Karykatury.com / GR
Zobacz też:
> Ciekawostki o sprzęcie AGD
> Taylor Swift ciekawostki
